นวรัตน์ดอทคอม

คำสอนยาย “พุทธัง ธัมมัง สังฆัง”

“พวกเราเป็นพุทธมามกะ” หลวงปู่ชี้มาทางพวกเราทั้งหลาย ที่นั่งอ้าปากฟังประวัติที่ท่านเล่าอยู่ “ต้องมีคุณพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ มาอยู่ที่หัวใจเรา ไปถูกอะไรมาก็แคล้วคลาด”

สมัยก่อนที่เรายังหนุ่มอยู่นะ ชอบทำมาค้าขาย อยู่นิ่งเฉยไม่เป็น เกิดเป็นคนต้องทำงานฮิ ส่วนมากการทำมาหากินของเรา จะเกี่ยวพันกับน้ำ เราแข็งแรงเก่งทางน้ำ ไปทางน้ำจึงไม่ค่อยกลัว

มีอยู่คราวหนึ่งเราไปค้าขายทางเรือไปซื้อไม้กระดานโลงที่เกาะช้าง จังหวัดตราด ล่องเรือใบจากจันทบุรีไปที่เกาะช้าง จังหวัดตราด เกาะช้างอุดมสมบูรณ์ดีมีไม้เยอะ เป็นเกาะที่ใหญ่มาก สมันนั้นพวกสัตว์ก็มี
เยอะ หาดทรายสวยๆสมัยก่อนไม่มีคนมาก มีแต่พวกชาวบ้านเข้าไปทำสวน ทำประมง ไปทีหนึ่งๆ นอกจากใส่กระดานโลงมาแล้วยังขนฟักทอง กะปิ เต็มลำ นำมาขายที่บ้าน ฟักทองลูกใหญ่ๆ ราคาเพียงสตางค์สองสตางค์เท่านั้น สนุกซื้อ มีเงินไปไม่กี่บาทซื้อฟักทองได้เต็มลำ บางทีโยมแม่ก็ว่าเอา

“เจี๊ยะ...มึงจะซื้อมาทำไมนัก”

เราก็บอกว่า

“ก็มันถูกนี่นาแม่ เราไปเรือทั้งทีจะให้เสียเที่ยวไปทำไม ล่องเรือทั้งที
ต้องไปค้างคืนถึงกลับได้ ต้องเอาให้เต็มที่"

พอกลับมาถึงบ้าน ขนของลง ก็เป็นหน้าที่ของโยม (แม่) ที่จะขาย ส่วนเราเปิดเที่ยวฉิบ ค้าขายไปมาระหว่างหนองบัว จันทบุรี กับ เกาะช้าง จังหวัดตราดเป็นประจำ บางทีเราอยู่กับน้ำมากๆ ก็เห็นคุณของน้ำจากน้ำกลายมาเป็นคน จากคนก็ไปสู่น้ำ หล่อเลี้ยง หมุนวนเวียนไปมากันอยู่อย่างนี้ อาหารการกินส่วนมากก็มาจากน้ำ คนก็นำมาบริโภค แล้วก็ปล่อยกลับเข้าไปสู่น้ำ มันวัฏจักรเหมือนกัน ถ้าไม่หมุนวนกันอย่างนี้ชีวิตเราจะอยู่ไม่ได้

ไปค้าขายคราวนั้น โยม (พ่อ-แม่) ให้ไปซื้อกระดานโลง ไปกับก๋งแก่ๆ พอดีเกิดพายุมาใหญ่ เราก็กางใบพอกางใบปั๊บเรือก็พัดหันหัวเกยตลิ่งเลย ถ้าไม่เกยตลิ่งตะบันก็แตกหมด คลื่นมันใหญ่ ลมจัด ตรงนั้นลมจัดคลื่นกระหน่ำใหญ่

ก่อนไปยายสอนให้ภาวนานึกว่า “พุทธัง ธัมมัง สังฆัง” อนุภาพแห่งรัตนะเหล่านี้จะช่วยเราได้พอไปก็เกิดพายุลมแรง คลื่นใหญ่กระหน่ำโครมๆ ครืนๆ มองดูลมดูใหญ่ขนาดนี้เสียงลมดัง วี๊ด! วี๊ด! หมุนทะลวงๆ จะตายแล้วนึกอะไรไม่ออก ก็พอดีก่อนมายายสอนให้ภาวนาว่า

“พุทธัง ธัมมัง สังฆัง” ก็น้อมเอาอันนั้นมาบริกรรมในใจ ใจมันจ่ออยู่กับคำบริกรรมนั้น ไม่กลัวตาย พอว่าสักเดี๋ยวเดียวลมหยุด หยุดอย่างน่าอัศจรรย์

ทีหลังไปอยู่กับท่านพระอาจารย์มั่น ไปเล่าให้ท่านฟังว่า

“ครูบาอาจารย์ผมไปค้าทางเรือ ไปซื้อไม้มาทำโลง แล้วพายุมาจัด ผมก็ว่า “พุทธัง ธัมมัง สังฆัง ซักเดี๋ยวลมก็หยุด”

“เอ้า! ก็มันเป็นของดีนี่ ของดีก็ต้องหยุดซิ”

ท่านพระอาจารย์มั่น ก็ว่าอย่างนั้นเลย ฉะนั้นเราไปไหนที่มีอันตราย ก็ต้องนึกถึง “พุทธัง ธัมมัง สังฆัง” พุทธังแคล้วคลาด ธัมมังแคล้วคลาด สังฆังแคล้วคลาด นะโมพุทธายะ นะมะอะอุ

โอวาทธรรม...หลวงปู่เจี๊ยะ จุนโท.....





สติ จิตตภาวนาข้อแรก

ฉะนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องมีการปฏิบัติอบรมจิต อันเรียกว่าจิตตภาวนาข้อแรก เป็นการปลูกสติให้บังเกิดขึ้นแก่จิตใจ ตั้งต้นแต่การที่หัดทำสติ สำหรับรับอารมณ์ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ คือเมื่อได้รับอารมณ์อะไร ก็ทำสติความระลึกได้ รักษาใจอยู่เสมอ ว่าอารมณ์ที่กำลังรับนี้ จะยั่วให้เกิดราคะบ้าง ยั่วให้เกิดโทสะบ้าง ยั่วให้เกิดโมหะบ้าง ระวังใจมิให้รับอารมณ์เหล่านั้นเข้ามาปรุงใจ มีสติคอยป้องกัน ...

ท่านจึงเปรียบเหมือนอย่างว่ามีนายทวารบาลคือนายประตู รักษาประตูทั้ง ๖ ในบ้านนี้ คือในร่างกายของตน มีสติรักษาตาในขณะที่เห็นอะไรทางตา รักษาหูในขณะที่ได้ยินอะไรทางหู รักษาจมูก รักษาลิ้น รักษากาย ในขณะที่ทราบอะไรทางจมูกทางลิ้นทางกาย และรักษามโนคือใจเองในขณะที่คิดเรื่องอะไร รับเรื่องอะไร มีสติคอยเตือนใจอยู่ รักษาใจอยู่ ไม่ให้อารมณ์กับจิตมาต่อเชื่อมกัน อันนำให้บังเกิดราคะ โทสะ โมหะ อันเป็นตัวกิเลส

ด้วยสติที่ระลึกรู้อยู่ว่านี่เป็นอารมณ์ที่เป็นที่ตั้งของกิเลส นี่อารมณ์กำลังจะมาเชื่อมกับจิต ทำจิตให้เป็นกิเลสขึ้นแล้ว และห้ามมิให้จิตรับเอาอารมณ์เหล่านั้นเข้ามาปรุงจิต มีสติคอยรักษาอยู่ ก็เป็นโอกาสของปัญญาคือตัวความรู้ ที่จะมาช่วยตักเตือนใจร่วมกับสติ ว่านี่ดี นี่ไม่ดี นี่ควรรับ นี่ไม่ควรรับ อะไรที่ไม่ดีไม่ควรรับก็ไม่รับเข้ามา ให้ทิ้งอยู่แค่ตาแค่หูแค่จมูกแค่ลิ้นแค่กายและแค่ใจ ที่รู้เรื่องทีแรกนั้น แต่ไม่รับเข้ามาปรุงใจ ดั่งนี้ เป็นตัวสติ.

โอวาทธรรม.....สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช......