นวรัตน์ดอทคอม

แลน-คำลาว, ตะกวด-คำเขมร ไม่ใช่เหี้ย-คำบาลี
หนังสือพิมพ์มติชน ฉบับวันพุธที่ 15 กรกฎาคม 2552
จาก http://www.sujitwongthes.com/2009/07/150709/

แลน เป็นคำลาว หมายถึงตะกวด ไม่ใช่เหี้ยตามที่มีผู้เผยแพร่ผ่านสื่อต่างๆ ทั้งวิทยุ, โทรทัศน์, หนังสือพิมพ์

ตะกวด เป็นคำเขมร (เขียน ตฺรกวต อ่านว่า ตฺรอกวต) หมายถึง แลน ไม่ใช่เหี้ย

แลนหรือตะกวด เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ของคนดึกดำบรรพ์ยุคสุวรรณภูมิราว 3,000 ปีมาแล้วเป็นอย่างน้อย มีลายเส้นอยู่บนกลองทอง(หรือมโหระทึก) ร่วมกับลายเส้นรูปอื่นๆอันเป็นสัญลักษณ์ของพิธีกรรมขอฝนเพื่อความอุดมสมบูรณ์ของพืชพันธุ์ธัญญาหารในยุคนั้น

ราชพงศาวดารกัมพูชายกย่องตะกวดเป็นบรรพชนที่ฟังธรรมเทศนาจากพระโอษฐ์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ใต้ต้นหมัน(ต้นทะโลกหรือทะลอก) จนบรรลุธรรม (แต่พวกสร้าง “ประวัติศาสตร์บาดหมาง” โฆษณาบิดเบือนให้ร้ายว่าบรรพชนชาวกัมพูชาเป็นเหี้ย แล้วใช้งานด่าทอเพื่อนบ้านคราวเสียปราสาทพระวิหาร ยุคจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ เมื่อราว พ.ศ. 2505)

ส่วนในชาดก(500 พระชาติ) เล่าว่าพระพุทธเจ้าเคยเสวยพระชาติเป็นตะกวดหรือแลน ไม่ใช่เหี้ย

ร่องรอยที่ยกมานี้แสดงว่าคนแต่ก่อนทั้งในสุวรรณภูมิและในชมพูทวีป(อินเดีย) ล้วนยกย่องตะกวดหรือแลนเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์

หลักฐานที่สนับสนุนร่องรอยดังกล่าว พบล่าสุดบริเวณโดยรอบเมืองบน โคกไม้เดน อ. พยุหะคีรี จ. นครสวรรค์ เป็นโลหะหล่อเป็นรูปตะกวดอายุราว 2,500 ปีมาแล้ว ขณะนี้จัดแสดงอยู่ในมิวเซียมท้องถิ่นวัดเขาไม้เดน ต. ท่าน้ำอ้อย อ. พยุหะคีรี จ. นครสวรรค์

เหี้ย ยังไม่พบที่มา แต่มีผู้รู้สามัญชนเคยบอกว่าน่าจะเพี้ยนจากคำบาลีว่าหีน (อ่านว่า หี-นะ) หมายถึงเลวทรามต่ำช้า, สกปรกโสโครก, ฯลฯ เช่น หีนยาน, ทมิฬหีนชาติ, เป็นต้น

คำบาลี หีน กร่อนเหลือ หี เรียกอวัยวะเพศหญิง แผลงเป็น เหี้ย เรียกสัตว์เลื้อยคลานคล้ายตะกวดหรือแลน แล้วยังเป็นคำด่า เช่น ไอ้เหี้ย, อีเหี้ยลายเส้นบนหน้ากลองสัมฤทธิ์(มโหระทึก)ในวัฒนธรรมดองซอน พบที่เวียดนาม เป็นภาพเล่าเรื่องพิธีกรรมในระบบความเชื่อดั้งเดิมคือ“ศาสนาผี”ของชุมชนหมู่บ้านในอุษาคเนย์ราว 4,000 ปีมาแล้ว มีรูปสัตว์ศักดิ์สิทธิ์หลายอย่าง เช่น นกกระเรียน ตะกวด(แลน) ฯลฯ (ภาพและคำอธิบายจากหนังสือสุวรรณภูมิ ต้นกระแสประวัติศาสตร์ไทย โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ สำนักพิมพ์มติชน พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. 2549 หน้า 48)
----------------------------------------------------
ไปดูกระทู้ที่เกี่ยวข้องได้ที่นี่ครับ http://www.navaraht.com/forum/forum40/topic2838.html

_________________
ถ้าเราไม่อยากได้อะไรจากใคร ก็จะไม่มีอะไรให้หมางใจกัน

_________________
089 969 9445 @ anytime
line ID navaraht

ขอบคุณสำหรับความรู้เรื่องตะกวดครับผม

แต่ผมเคยเจอตัวนึงซึ่งคาดว่าน่าจะใช่น่ะ (กับคำที่ยังหาต้นตอไม่เจอ)

ลองดูเอานะครับ

_________________
"ความทุกข์มันเข้ามาได้เพราะเราไม่ภาวนา เมื่อภาวนาแล้ว มันก็หมดลง"

_________________
ถ้าเราไม่อยากได้อะไรจากใคร ก็จะไม่มีอะไรให้หมางใจกัน